ప్రపంచ వ్యాప్తంగా ఎలుకలు ఒక సాధారణంగా విసుగు కలిగించే అంశం. అవి ఒక ప్రాంతం నుంచి మరొక ప్రాంతం వైపుకు కుటుంబంతో కలిసి ఉల్లాసంగా పరిగెడుతూ ఉంటాయి.
దీనికి తోడు అవి ఆస్తి మరియు సంపదకు నష్టం కలిగిస్తాయి. మరియు అవి మనుషులను హానికరమైన ఇన్ఫెక్షన్లకు గురి చేస్తాయని మర్చిపోవద్దు. ఎలుక కాటు జ్వరం అలాంటి అంటువ్యాధి.
ఈ కథనం ఎలుక కాటు వల్ల వచ్చే వ్యాధులు, ఎలా చికిత్స చేయాలి? మరియు ఇతర సమస్యలను వివరిస్తుంది.
ఎలుక కాటు జ్వరం(RBF) అంటే ఏమిటి?
స్ట్రెప్టోబాసిల్లస్ మానిలిఫార్మిస్ లేదా స్పిరిల్లమ్ మైనస్ బ్యాక్టీరియా ఎలుక కాటు జ్వరం, తీవ్రమైన ఇన్ఫెక్షన్కు కారణం అవుతుంది. ఎలుక కాటు, ఎలుక మూత్రం విసర్జనతో కలిసిన మరియు కలుషిత ఆహారాలు మరియు పానీయాలు ఈ వ్యాధులు మానవులకు వ్యాపించడానికి అన్ని మార్గాలుగా నిలుస్తున్నాయి.
ఏటా USAలో 2 మిలియన్లకు పైగా జంతువుల కాటు సంభవిస్తుంది. వాటిల్లో ఎలుకల కాటు దాదాపు 1శాతం వరకు కారణం అవుతున్నట్లు పబ్మెడ్ సెంట్రల్ ప్రచురించిన అధ్యయనంలో పరిశోధకులు వెల్లడించారు.
పేదరికంలో నివసించే ఐదేళ్లలోపు పిల్లలలో ఎలుక కాటు జ్వరం(RBF) ఎక్కువగా వ్యాప్తి చెందుతుంది.
పెంపుడు జంతువుల దుకాణాలు మరియు ప్రయోగశాలలలో ఎలుకలతో పనిచేసే వ్యక్తులు కూడా ప్రమాదంలో ఉన్నారు. మరియు కాటు నుంచి సంక్రమణ సంభావ్యత సుమారుగా 10శాతం వరకు ఉంటుంది.
ఎలుక కాటు అంటువ్యాధులు
ఎలుక కాటు తర్వాత ఇన్ఫెక్షన్ సాధారణం. కాటు వేసిన కొన్ని గంటలలో మరియు రోజులలో ఈ లక్షణాలు ఏవైనా కనిపిస్తే గాయం సోకవచ్చు. మరియు ఇతర సంకేతాలను చూపించవచ్చు.
- శరీరం ఎరుపుగా మారడం
- వాపు/ఉబ్బినట్లు అవ్వడం
- వేడి
- గాయపడిన ప్రదేశంలో చీము రావడం
డాక్టర్ను ఎప్పుడు కలవాలి?
ఎలుక మిమ్మల్ని కరిచినట్లయితే వెంటనే మీ వైద్యుడిని సంప్రదించండి. మరియు మీకు టెటానస్ టీకాలు లేదా కుట్లు అవసరం కావొచ్చు.
మచ్చలు మరియు పనితీరు కోల్పోయే అవకాశం ఉన్నందున ముఖం లేదా చేతులపై గాయాలు ఎల్లప్పుడూ వైద్యునితో తనిఖీ చేయించుకోవాలి.
RBF చికిత్స చేయకుండా వదిలేస్తే, తీవ్రమైన, ప్రాణాంతక సమస్యలకు కూడా దారితీయవచ్చు. ఎలుక కొరికిన తర్వాత మీకు ఏవైనా వింత లక్షణాలు ఉంటే, వైద్య సహాయం తీసుకోండి.
S.మోనిలిఫార్మిస్ అనేది పరీక్ష కోసం రక్తం లేదా కణజాలం యొక్క నమూనాను పొందడం ద్వారా నిర్ధారణ చేయబడుతుంది. ఫలితాలు సాధారణంగా మూడు రోజుల్లోనే అందుతాయి. అయితే ఇది మారవచ్చు.
ఒక వైద్యుడు S.మైనస్ను గుర్తించడానికి పరీక్ష కోసం కణజాల నమూనాను సేకరిస్తారు. గ్లాస్ స్లైడ్పై ఉంచే ముందు కణజాలానికి స్టెయిన్ వర్తించబడుతుంది. ఈ స్లయిడ్ను ప్రయోగశాల సాంకేతిక నిపుణులు పరిశీలించినప్పుడు వారు వాటి పరిమాణం, ఆకారం మరియు రంగు ఆధారంగా బ్యాక్టీరియాను గుర్తించగలరు.
ఎలుక కాటు జ్వరం ఎన్ని రకాలు?
ఎలుక కాటుతో ఉన్న ముఖ్యమైన ప్రమాదం ఏమిటంటే? మీరు ఎలుక కాటు జ్వరం, బ్యాక్టీరియా సంక్రమణ(RBF) బారిన పడతారు. వ్యాధి సోకిన ఎలుక మానవుడిని కరిచినా లేదా గీసినట్లయితే వారు వ్యాధిని పొందవచ్చు.
వ్యాధి నియంత్రణ మరియు నివారణ కేంద్రం ప్రకారం, వ్యాధి సోకిన జంతువును కొరకడం లేదా నిర్వహించడం ద్వారా కూడా వ్యాధి సోకే ప్రమాదం ఎక్కువగా ఉంటుంది.
కిందివి RBFకి కారణమయ్యే రెండు బ్యాక్టీరియాలు
- స్ట్రెప్టోబాసిల్లస్ మోనిలిఫార్మిస్(S.మోనిలిఫార్మిస్)(యునైటెడ్ స్టేట్స్ లో ఇది సర్వసాధారణం)
- స్పిరిల్లమ్ మైనస్(స్పిరిల్లమ్ మైనస్ ఆసియాలో సర్వ సాధారణం)
ప్రతి బ్యాక్టీరియా వల్ల వచ్చే ఇన్ఫెక్షన్ సంకేతాలు మరియు లక్షణాలు కొద్దిగా మారుతూ ఉంటాయి. శుభవార్త ఏమిటంటే, యాంటీబయాటిక్ ఎలుక కాటు జ్వరాన్ని సమర్థవంతంగా నయం చేయగలదు మరియు ఎలు కాటు జ్వరం చికిత్స చేయకుండా వదిలేస్తే ప్రాణాంతకం కావచ్చు.
స్ట్రెప్టోబాసిల్లస్ ఎలుక కాటు జ్వరం
సెంటర్ ఫర్ డిసీజ్ కంట్రోల్ అండ్ ప్రివెన్షన్ ప్రకారం S.మోలిలిఫార్మిస్ ఇన్ఫెక్షన్లు మీ బొడ్డు లేదా మీ శరీరంలోని ఇతర భాగాలలో సోకిన ద్రవం యొక్క పాకెట్స్ అయిన గడ్డలకు దారితీయవచ్చు. ఇన్ఫెక్షన్ కాలేయ హెపటైటిస్, మోనింజైటిస్, న్యుమోనియా, నెఫ్రైటిస్ మరియు కిడ్నీల వ్యాధికి కూడా కారణం అవుతాయి.
సగటున S. మోనిలిఫార్మిస్ సోకిన వారిలో 10శాతం మంది ఇన్ఫెక్షన్ కారణంగా మరణిస్తారు.
స్పిరిల్లమ్ ఎలుక కాటు జ్వరం
గుండె, మెదడు, ఊపిరితిత్తులు లేదా ఇతర అంతర్గత అవయవాలకు ఇన్ఫెక్షన్ వ్యాపిస్తే ప్రాణాంతకం కాగల ఊదారంగు లేదా ఎర్రటి దద్దుర్లు ఏర్పడతాయి.
హేవర్హిల్ జ్వరం
హేవర్హిల్ జ్వరం అనేదిక ఎలుక కాటు జ్వరం యొక్క మరొక రకం. ప్రజలు కలుషితమైన ఆహారం తినడం లేదా కలుషితమైన ద్రవాలు తాగడం వల్ల ఈ ఇన్ఫెక్షన్ రావొచ్చు. తీవ్రమైన వాంతులు మరియు గొంతు నొప్పి అనేవి దీని లక్షణాలు.
ఎలుక కాటు లేదా గాయం కోసం ప్రథమ చికిత్స
ఎలుక కాటు తర్వాత, మీరు ఈ క్రింది దశలను పాటించాలి.
ప్రాథమిక జాగ్రత్తలు తీసుకోండి
మీరు రోగి కాకపోతే, ప్రాథమిక జాగ్రత్తలను ఉపయోగించండి మరియు అందుబాటులో ఉంటే, కాటుకు గురైన వ్యక్తికి సహాయం చేసేటప్పుడు వ్యక్తిగత రక్షణ పరికరాలను ధరించండి.
గాయాన్ని శుభ్రం చేయండి
రక్తస్రావం ఆపడానికి వెచ్చని నీరు మరియు సబ్బుతో ఆ ప్రాంతాన్ని శుభ్రం చేయండి. లోపలి నుంచి గాయాన్ని శుభ్రం చేయండి. అప్పుడు, సబ్బు మొత్తం కడిగివేయాలని నిర్ధారించుకోండి. లేకుంటే అది మీ చర్మాన్ని చికాకుపెడుతుంది.
గాయానికి కట్టు వేయండి
గాయానికి శుభ్రమైన, పొడి డ్రెస్సింగ్ చేయండి. గాయాన్ని కప్పే ముందు, దానికి యాంటీబయాటిక్ లేపనం వేయండి.
అనవసరమైన ఉపకరణాలకు తొలగించండి
గాయం వేలుపై ఉంటే, అది వాపు ఉంటే దాని నుంచి ఏదైనా ఉంగరాలను తొలగించండి.
వైద్యుడిని అడగండి
కాటు తర్వాత, ఎలుకను పట్టుకోవడానికి ప్రయత్నించండి. జంతువుకు ఇన్ఫెక్షన్ ఉందో లేదో తెలుసుకోవడానికి వైద్యులు దానిని తర్వాత విశ్లేషించగలరు.
ఎలుక కాటు జ్వరం యొక్క లక్షణాలు
RBF యొక్క లక్షణాలు దానికి కారణమైన బ్యాక్టీరియా సంక్రమణ ఆధారంగా మారుతూ ఉంటాయి. మరియు RBF ఇతర వైద్య పరిస్థితుల మాదిరిగానే ప్రారంభ లక్షణాలను కలిగి ఉంటుంది.
పబ్మెట్ సెంట్రల్ ప్రకారం, S.మోనిలిఫార్మిస్ కోసం పొదిగే సమయం 3-20 రోజులు. స్పిరిల్లరీ RBF యొక్క లక్షణాలు అభివృద్ధి చెందడానికి ముందు, కాటు నయం కావడం ప్రారంభం అవుతుంది. మరియు లక్షణాలు కనిపించడానికి 1-3 వారాలు పట్టవచ్చు.
స్ట్రెప్టోబాసిల్లస్ ఎలుక కాటు జ్వరం
కింద సంకేతాలు మరియు లక్షణాలపై ఒక కన్ను వేసి ఉంచండి మరియు వెంటనే వైద్య సహాయం పొందండి.
- జ్వరం
- తలనొప్పులు
- వాంతులు
- వెన్ను మరియు కీళ్ల నొప్పులు
- చేతులు మరియు కాళ్లపై దద్దుర్లు, తరచుగా ఎర్రబడిన కీళ్లు ఏర్పడుతాయి
ఎలుక కాటు జ్వరం లక్షణాలు సాధారణంగా బహిర్గతం లేదా కాటు తర్వాత మూడు నుంచి పది రోజుల తర్వాత కనిపిస్తాయి. కానీ అవి మూడు వారాల తర్వాత కనిపిస్తాయి. జ్వరం వచ్చిన రెండు నుంచి నాలుగు రోజుల తర్వాత దద్దుర్లు వస్తాయి.
కాటు లేదా గాయం మెరుగవుతున్నట్లు కనిపిస్తున్నందున మీరు సురక్షితంగా ఉన్నారని అనుకోకండి. అనారోగ్యం మీ శరీరంలో ఇప్పటికీ ఉండవచ్చు. మరియు గాయం నయం అయ్యే వరకు జ్వరం రాకపోవచ్చు.
సెంటర్ ఫర్ డిసీజ్ కంట్రోల్ అండ్ ప్రివెన్షన్ ప్రకారం S.మోనిలిఫార్మిస్ ఇన్ఫెక్షన్లు మీ బొడ్డు లేదా మీ శరీరంలోని ఇతర భాగాలలో సోకిన ద్రవం యొక్క పాకెట్స్ అయిన గడ్డలకు దారితీయవచ్చు. ఈ పరిస్థితి కాలేయ హెపటైటిస్, మెనింజైటిస్, న్యూమోనియా, నెఫ్రైటిస్ మరియు కిడ్నీ వ్యాధికి కూడా కారణం కావచ్చు.
స్పిరిల్లరీ ఎలుక కాటు జ్వరం
వ్యాధి సోకిన ఎలుక కాటుకు గురైన తర్వాత సాధారణంగా ఒకటి నుంచి మూడు వారాల వరకు లక్షణాలు కనిపిస్తాయి. అవి స్ట్రెప్టోబాసిల్లస్ RBF నుంచి విభిన్నంగా ఉంటాయి. ఇందులో ఇవి ఉంటాయి.
- మాయమై తిరిగి వచ్చే జ్వరం
- కాటు గాయం వద్ద చికాకు మరియు పుండు వచ్చే అవకాశం ఉంది
- శోషరస కణుపులు వాపు
- గాయపడిన ప్రదేశంలో వాపు
ఎలుక కాటు జ్వరం యొక్క లక్షణాలు
RBFని రెండు వర్గాలుగా విభజించవచ్చు. ఉత్తర అమెరికాలో అత్యంత ప్రబలమైన రకం స్ట్రెప్టోబాసిల్లరీ RBF. ఇది S.మోనిలిఫార్మిస్ ఇన్ఫెక్షన్ వల్ల వస్తుంది.
స్పిరిల్లరీ RBF, దీనిని సుడోకు అని కూడా పిలుస్తారు. ఇది ఇతర రూపం. S.మైనస్ బ్యాక్టీరియా దీనికి కారణం అవుతుంది. ఇది ఆసియాలో అత్యంత సాధారణ రకం.
ఈ బ్యాక్టీరియాలలో ఒకటి బహిరంగ గాయం లేదా కళ్లు, ముక్కు లేదా నోటి యొక్క శ్లేష్మ పొర ద్వారా శరీరంలోకి ప్రవేశించిన తర్వాత ఒక వ్యక్తిలో RBF అభివృద్ధి అవుతుంది.
బ్యాక్టీరియా RBFకి కారణం అవుతుంది. ఎవరికైనా వస్తే వ్యాప్తి చెందుతుంది.
- వ్యాధి సోకిన ఎలుకలు కరవడం లేదా సోకిన ఎలుకలు గీయడం
- సోకిన ఎలుకల లాలాజలం, మూత్రం లేదా మలం కలుషితమైన ఉపరితలాల స్పర్శతోనూ వస్తాయి
- కలుషితమైన ఆహారాలు లేదా పానీయాలు
RBF ప్రపంచ వ్యాప్తంగా నివేదించబడినప్పటికీ, ఇది సాపేక్షంగా అసాధారణ పరిస్థితిగా మిగిలిపోయింది
అయినప్పటికీ ఒక వ్యక్తి RBF బారిన పడే అవకాశం ఉంది
తమ పనిలో భాగంగా ఎలుకలతో కలిసి ఉండాల్సినప్పుడు
- ఎలుకలు మరియు ఇతర వాటిని పెంపుడు జంతువులుగా ఉంచినప్పుడు
- సోకిన భవనం లేదా ప్రాంతంలో నివసించడం
RBF ఒక వ్యక్తి నుంచి మరొక వ్యక్తికి సోకదు
ఎలుక కాటు జ్వరం కోసం చికిత్స
మీరు ఎల్లప్పుడూ RBF కోసం వైద్యుడిని సంప్రదించాలి. RBF చికిత్స చేయకుండా వదిలేస్తే, తీవ్రమైన సమస్యలు మరియు మరణానికి కూడా దారితీవయచ్చు. మీ వైద్యుడు యాంటీబయాటిక్స్ ను సూచిస్తారు మరియు అవి ఎక్కువగా ఉంటాయి.
- అమోక్సిసిలిన్
- పెన్సిలిన్
- ఎరిత్రోమైసిన్
- డాక్సిసైక్లిన్
గుండెను ప్రభావితం చేసే తీవ్రమైన ఎలుక-కాటు జ్వరం ఉన్న రోగులకు అధిక మోతాదు పెన్సిలిన్ మరియు యాంటీబయాటిక్స్ జెంటామిసిన్ లేదా స్ట్రెప్టోమైసిన్ సూచించబడవచ్చు.
ఎలుక కాటు జ్వరం యొక్క ప్రమాద కారకాలు
ఎలుకల బారిన పడటం ఎలుక కాటు జ్వరానికి అత్యంత ముఖ్యమైన ప్రమాద కారకం. ఎలుక కాటు జ్వరం అంటువ్యాధి కాదు మరియు వ్యక్తి నుంచి వ్యక్తికి వ్యాపించదు. మరియు ఇది సోకిన జంతువు నుంచి మాత్రమే సంక్రమిస్తుంది.
ఎలుక కాటు జ్వరం క్రింది వ్యక్తులలో ఎక్కువగా కనిపిస్తుంది
- ఎలుకలు మరియు ఇతర జంతువులను పెంచుకునే వారికి
- ఎలుకలను మరియు ఇతర వాటిని జంతువులకు ఆహారంగా ఉంచే వారికి
- పరిశోధనా ప్రయోగశాలలు లేదా పెంపుడు జంతువుల షాపులు వంటి ఎలుకలు లేదా ఇతర వాటిని నిర్వహించే వారు
- అడవి ఎలుకలు లేదా ఎలుకలు ఎక్కువగా ఉండే ప్రదేశాలలో నివసించే ప్రజలు
- పెద్దలు/వృద్ధులు
- గర్భిణీ స్త్రీలు
- రోగనిరోధక శక్తి లేని వ్యక్తులు
- ఇది పెద్దల కంటే చిన్న పిల్లలో ఎక్కువగా కనిపిస్తుంది. దీనికి కారణం వారి రోగనిరోధక వ్యవస్థలు ఇంకా అభివృద్ధి ప్రారంభ దశలోనే ఉన్నాయి.
ఎలుక కాటు జ్వరం నివారణ
ఎలుకల ముట్టడి ఉన్న ప్రదేశాలు మరియు ఎలుకలు ఉండే ఇతర ప్రాంతాలతో ప్రత్యక్ష సంబంధాన్ని నివారించడం ద్వారా ఎలుకల ఇన్ఫెక్షన్లు సంక్రమించే అవకాశాన్ని తగ్గిస్తుంది.
మీరు ఇంట్లో పెంపు జంతువులుగా ఎలుకలను కలిగి ఉంటే లేదా వాటిని ఇతర జంతువులకు ఆహారంగా పెంచుతున్నారా?
- ఎలుకలు లేదా ఎలుకలతో పరిచయం ఏర్పడిన తర్వాత మీ చేతులను సబ్బు మరియు నీటితో కడగాలి.
- చేతులు కడుక్కోవడంలో పిల్లలకు సహాయం చేయండి. పూర్తిగా చేతులు కడుక్కోవడం వల్ల మనుషులకు వ్యాధి సంక్రమించే అవకాశం తగ్గుతుంది.
- చిన్న క్షీరద కాటులు మరియు గీతలు అంటువ్యాధిగా మారవచ్చు. కాబట్టి వాటిని నివారించాలి.
- అవి స్నేహపూర్వకంగా కనిపించినప్పటికీ, చిన్న క్షీరదాలతో జాగ్రత్తగా ఉండాలి. ముఖ్యంగా నిద్రపోతున్న వాటిపై ప్రత్యేక శ్రద్ధ పెట్టాలి.
- మీ పెంపుడు జంతువులను ఆరోగ్యంగా ఉంచడానికి మరియు అంటువ్యాధులను నివారించడానికి పరీక్ష మరియు చికిత్స కోసం మీ పశువైద్యుడిని క్రమం తప్పకుండా కలవండి.
మీరు ఎలుకలతో పెంపుడు జంతువుల దుకాణంలో పనిచేస్తే.
- చేతికి గ్లౌజులు మరియు ముఖానికి మాస్కులు వంటివి ధరించండి
- ఎలుకలతో సాన్నిహిత్యం పూర్తైన తర్వాత మీ నోరు మరియు ముఖాన్ని తాకకుండా ఉండండి.
- ఎలుకలు, వాటి బోనులు, పరుపులు, మూత్రం లేదా రెట్టలను తొలగించిన తర్వాత కనీసం 20 సెకన్ల పాటు సబ్బు మరియు వెచ్చని నీటితో చేతులను కడగాలి.
మీరు ల్యాబ్లో లేదా జంతు పరిశోధన కోసం ఎలుకలతో పనిచేస్తుంటే
- మీరు చేతి తొడుగులతో సహా అవసరమైన ల్యాబ్ గేర్ను ధరించాలని మరియు అవసరమైన భద్రతా జాగ్రత్తలు తీసుకోవాలని నిర్ధారించుకోండి
- ఎలుకలతో సాన్నిహిత్యం పూర్తైన తర్వాత మీ నోరు మరియు ముఖాన్ని తాకకుండా ఉండండి
- ఎలుకలను పట్టుకున్న తర్వాత కనీసం 20 సెకన్ల పాటు సబ్బు మరియు వెచ్చని నీటితో చేతులు కడుక్కోవాలి.
మీరు ఎలుక కాటుకు చికిత్స చేయకపోతే ఏం జరుగుతుంది?
చికిత్స చేయకుండా వదిలేస్తే, ఎలుక కాటు ముఖ్యమైన ఆరోగ్య సమస్యలకు దారి తీస్తుంది. గుండె కండరాలు, కవాటాలు, ధమనులు మరియు సిరల వాపు నెక్రోసిస్, మయోకార్డిటిస్, ఎండోకార్డిటిస్, న్యుమోనియా, దైహిక వాస్కులైటిస్, పెరికార్డిటిస్, పాలియార్టెరిటిస్ నోడోసా, హెపటైటిస్ నెఫ్రైటిస్, మెనింజైటిస్, స్థానికీకరించిన కురుపులు మరియు అమ్నియోనిటిస్ వంటి పరిస్థితులు సంభవించవచ్చు.
అయితే చికిత్స చేయకుండా వదిలేస్తే, మరణాల రేటు 10శాతం మాత్రమే ఉంది.
చివరగా
S.మోనిలిఫార్మిస్ మరియు S.మైనస్ బ్యాక్టీరియా RBFకి కారణం అవుతాయి. ఎలుకల కాటు మరియు కలుషితమైన ఆహారం లేదా పానీయాల ద్వారా మానవులు ఈ బ్యాక్టీరియాకు గురవుతారు.
జ్వరం, కీళ్ల నొప్పులు మరియు వికారం RBF యొక్క సాధారణ నిర్దిష్ట లక్షణాలు. RBFకి చికిత్స చేయకుండా వదిలేస్తే, ఎండోకార్డిటిస్ లేదా గుండె యొక్క పొర వాపు వంటి తీవ్రమైన పరిణామాలకు దారి తీస్తుంది.
యాంటీబయాటిక్స్ RBF చికిత్సకు ఉపయోగిస్తారు. వారు ఇకపై అనారోగ్యంతో లేనప్పటికీ, ప్రజలు తప్పనిసరిగా వారి యాంటీబయాటిక్ కోర్సును పూర్తి చేయాలి. మరియు ఇది పునరావృతమయ్యే అంటువ్యాధుల నివారణలో అలాగే డ్రగ్ రెసిస్టెన్స్ లో సహాయపడుతుంది.